Thu đã vào độ chín. Lá vàng xao xác ngõ quê. Sắc vàng đặc trưng của mua thu mới hôm nào còn thưa thớt mà giờ đây đã vào độ lắng, cái nắng gắt gao của mùa hạ đã qua, thay vào đó là sắc vàng tươi tắn dễ chịu hơn của mặt trời mùa thu, bầu trời luôn cao xanh và bồng bềnh những đám mấy trắng nhẹ như bông mải miết bay về phía cuối trời.

Tôi nhớ những ngày tháng 9 ở quê nhà. Bầu trời cao, xanh vời vợi, nắng vàng chiếu trên những đám cỏ non lãng mạn đến lay động lòng người. Cái nắng đâu còn gay gắt như mùa hè. Thay vào đó là những cơn gió dịu dàng khẽ thổi. Tôi thích được đắm mình trong một buổi chiều tà của tháng 9, thích cái cảm giác được khoác lên người chiếc áo mỏng để đón những cơn gió đầu tiên của mùa thu tràn về. Thật dễ chịu biết bao.

Tôi thích những buổi sớm mai thức dậy được đặt chân ra khu vườn của nội, khu vườn trồng rất nhiều những loại cây ăn quả nào là mít, ổi, bưởi, xoài, hồng quân… Trong đó có những cây ổi đào mà tôi thích nhất. Từng chùm ổi lủng lẳng khẽ khàng đong đưa theo gió. Hương thơm tỏa ra ngào ngạt, cuốn hút lòng người. Tôi hái ổi vào, rửa sạch rồi sắp lên đĩa, chờ đợi giây phút cùng bà nội, ba, mẹ thưởng thức vị thơm ngọt của cây trái đầu mùa sau bữa cơm chiều. Tôi cũng chẳng thể nào bỏ sót cây thị cao lớn, hương thơm ngọt ngào lan tỏa mà bất kể đứa trẻ nào cũng mẩn mê.

Tháng chín là chuỗi ngày tôi chờ đợi những cơn mưa vàng rớt xuống để được đi soi ếch nhái với đám bạn trong làng. Đi soi ếch là một thú vui khó cưỡng của trẻ con ở quê tôi hồi đó. Buổi tối sau khi mưa đã ngớt, chúng tôi tụ tập nơi ngã ba làng, đứa nào đứa nấy đều đã sẵn sàng với bộ đồ nghề của mình, gồm một chiếc giỏ mây, một chiếc đèn pin treo trên đầu và một cái vợt thật dài. Soi chừng hai đến ba tiếng đồng hồ là được một giỏ đầy ếch. Ếch nhái được phân loại ra sau khi soi về. Ếch được mẹ dùng để nấu cháo, xào sả, om măng, rang với lá lốt, còn nhái thì nấu cho lợn, gà, vịt. Thời tiết thu lành lạnh được ăn bát cháo ếch nóng hổi quây quần bên gia đình quả là hạnh phúc không có gì bằng. Tôi nhớ có hôm soi được nhiều ếch quá mẹ lại mang ra chợ bán, số tiền bán về cho tôi bỏ hết vào con heo đất, chờ đến gần tết thì lấy ra mua đồ mới. Chỉ vậy thôi mà niềm vui cứ âm ỉ lan mãi hết tháng chín thương yêu.

Tháng chín có những ngày buồn khi những cơn mưa dai dẳng từ ngày này sang ngày khác. Mưa trắng trời, nước dâng lên mênh mông đến tận mé hiên. Những cơn mưa làm bố mẹ cực nhọc hơn. Chái bếp lại đầy ắp những khói là khói, cay xè mắt mẹ mỗi khi mẹ nấu nướng. Bữa cơm ngày mưa đạm bạc chẳng có gì ngoài chén mắm cái và chén muối mè, muối đậu mẹ chuẩn bị sẵn từ trước. Thương nhất là lúc ăn mẹ cứ luôn miệng “Mấy đứa chịu khó ăn tạm, hết mưa nhà mình sẽ ăn ngon hơn”.

Tháng chín về hắt lên nỗi nhớ năm tháng tôi có nội cạnh bên. Nội tôi là một người phụ nữ đặc biệt, yêu hoa cúc vàng với một tình yêu bất tận. Tôi ở với nội học được tính cần mẫn, yêu cây cỏ thiên nhiên, coi chúng như những người bạn thân thiết của mình.

Tháng chín tôi nhớ những bước chân rộn rã, lao xao cùng các bạn cắp sách tới trường. Quãng đường băng qua cánh đồng ngạt ngào hương lúa, hương cỏ mật thơm ngát và có những bông hoa trinh nữ nở hồng ven đường. Đứa nào đứa nấy vui chân sáo, miệng líu lo nói về mơ ước của mình. Lớp học vỏn vẹn vài chục học sinh và một giáo viên nhưng sao mà đầm ấm quá đỗi. Tôi từng rơi lệ mỗi khi nhớ về năm tháng học trò đó. Nhớ bạn bè mình, nhớ từng khuôn mặt và tính cách của mỗi đứa. Năm tháng bình yên đã cùng tôi dệt nên chuỗi ngày hạnh phúc.

Tháng chín mùa thu cũng là lúc tôi rời xa gia đình, xa mái nhà thân yêu lên thành phố để tiếp tục con đường học tập. Tháng 9, gọi về biết bao kỷ niệm, có cơn mưa đầu mùa ướt áo, có những lần trốn học cùng bạn bè đạp xe ăn kem, có những ngày sân trường rụng đầy lá vàng, cùng lũ bạn quét lá đốt khói bay nghi ngút bầu trời cao xanh, có nỗi nhớ ngây ngô khờ dại…

Tháng chín về với nỗi nhớ thật khẽ, nhắc nhớ một thời nghèo khó nhưng bình yên vô cùng. Dẫu có đi đâu xa tôi vẫn nhớ về tháng chín quê nhà. Ở đó những điều giản dị, nhỏ nhặt, tưởng chừng dễ đi vào quên lãng nhưng lại làm cho con người tôi cảm thấy nhớ nhung và bình yên nhất. Giữa phố thị lạc lõng lòng tôi nhẹ bẫng an yên khi nhắc tới tháng chín quê nhà yêu thương!